Inkubator Innowacji Społecznych: Gdyński Lodołamacz Technologiczny

Ta innowacja ma przełamywać bariery, ograniczać strach i sprawić, że osoby z niepełnosprawnością intelektualną będą samodzielnie poruszać się w przestrzeni publicznej. Gdyński Lodołamacz Technologiczny, bo o nim mowa, ma na pokładzie smartfon z popularnym komunikatorem internetowym.

Izolacja – to jedna z nieprzyjemności, na które narażone są osoby z niepełnosprawnością intelektualną. Wiele z nich przebywa głównie w swoim świecie, bo zdaniem rodziców czy opiekunów prawnych w tym „prawdziwym” sobie nie poradzą. Tymczasem one chcą i mają potencjał, by być samodzielnymi. Ten potencjał dostrzegły Ania Maszke i Jola Kania. Połączyły doświadczenie Ani w pracy z osobami z niepełnosprawności intelektualną z pasją, jaką dla Joli są nowoczesne technologie – i tak powstał Gdyński Lodołamacz Technologiczny.

Dzięki innowacji osoby z niepełnosprawnością intelektualną uczyły się korzystania z nowych technologii oraz poruszania się po mieście ze wsparciem aplikacji.

Jola Kania zastrzega, że w pierwotnej wersji innowacji nie chodziło o naukę obsługi komunikatorów internetowych. – Naszym zamierzeniem było stworzenie mapy wizualnej, by osoby z niepełnosprawnością intelektualną mogły samodzielnie poruszać się po mieście, by mogły dojechać z domu komunikacją np. do warsztatów, w których uczestniczą – wyjaśnia. – Naturalną konsekwencją okazała się nauka korzystania z aplikacji, dzięki której możliwe jest utrzymywanie stałego kontaktu czy zapewnienie bezpieczeństwa.

Mapa wizualna to szczególny rodzaj planu pokazującego krok po kroku, jak dojść do konkretnego celu. Składa się ze zdjęć kolejnych etapów przemierzanej trasy. Ponieważ jest zapisywana w telefonie, ważne by nie zajmowała dużo pamięci. A ponieważ korzystają z niej osoby z niepełnosprawnością intelektualną – musi być łatwa w obsłudze i czytelna dla każdego użytkownika.

By móc korzystać z mapy potrzebny jest smartfon. Większość osób z niepełnosprawnością intelektualną nie umie jednak go obsługiwać.

– Dlatego w pierwszej kolejności uczyłyśmy, jak z niego korzystać. Uznałyśmy, że to bardzo ważne także dlatego, że umożliwia kontakt z daną osobą, a w razie potrzeby jej zlokalizowanie. Opiekunowie często boją się co się stanie jeżeli osoba się zgubi, jak będzie można ją wesprzeć – podkreśla Ania Maszke. – Osoby z niepełnosprawnością intelektualną dobrze sobie radzą w szkole i w domu.  Poza nimi nie funkcjonują wcale albo tylko w jednym schemacie. My chcemy tę ich przestrzeń poszerzyć.

Uczestnicy testowania innowacji  poznawali obsługę smartfona od podstaw – jak zapisywać numery telefonów, jak wykonywać połączenia.  Przez około dwa miesiące raz w tygodniu odbywały się spotkania warsztatowe, podczas których grupa pracowała nad ściśle określonymi zadaniami: odebranie połączenia, zadzwonienie do konkretnej osoby. Podsumowaniem pierwszego etapu testowania było zamówienie pizzy. To zadanie wzięli na siebie uczestnicy. Musieli znaleźć numer telefonu, zadzwonić w konkretne miejsce, złożyć zamówienie, podać adres dostawy. Mogli w pełni skorzystać z kompetencji, które zdobyli podczas warsztatów.

Równolegle ze szkoleniem warsztatowym trwały wyjścia na miasto – z każdą osobą indywidualnie. Pierwsze spotkanie poświęcono określeniu miejsca, do którego dana osoba chciałaby sama dojeżdżać. Potem: Ania i Jola przemierzały z nią tę trasę, robiły zdjęcia najważniejszych miejsc, starały się określić potencjalne zagrożenia czy problemy. Te materiał fotograficzny stał się podstawą stworzenia map wizualnych.
W ramach innowacji powstał m.in. model Gdyńskiego Lodołamacza Technologicznego z dokładnymi scenariuszami warsztatów i kartami pracy, które można w ich trakcie wykorzystywać. Ania Maszke i Jola Kania podkreślają, że z materiałów można korzystać nie tylko podczas warsztatów, ale także w szkołach czy w domu. Mogą też być pomocne dla osób starszych.

– Uczestnicy warsztatów byli naszymi partnerami – mówi Ania Maszke. – Do dziś mamy kontakt, czują się współodpowiedzialni za projekt. Wczoraj odebrałam na Whatsappie wiadomość od jednej z osób: „Kiedy wreszcie będzie można zobaczyć nasz film z warsztatów?”.

***
Inkubator Innowacji Społecznych to projekt prowadzony przez Laboratorium Innowacji Społecznych w Gdyni w partnerstwie z Fundacją Pracownia Badań i Innowacji Społecznych STOCZNIA z Warszawy, Miastem Stołecznym Warszawa oraz ECORYS Polska sp. z o.o. Skupia się na znalezieniu konkretnych rozwiązań dla problemów, z jakimi mierzą się m.in. osoby z niepełnosprawnością intelektualną.