• URBANLAB – Jak to działa?
• GRUPA STRATEGICZNA określa obszar tematyczny
• ZESPÓŁ TEMATYCZNY formułuje wyzwania
• INKUBATOR INNOWACJI wspomaga społecznych innowatorów
• GRUPY ROBOCZE pracują nad rozwiązaniami
• WSPÓLNIE sprawdzamy jakość rozwiązań
URBANLAB – Co takiego tworzymy w Gdyni?
Czym jest UrbanLab? To metoda pracy – uporządkowany mechanizm dyskutowania o skomplikowanych tematach. To przede wszystkim sposób wypracowywania rozwiązań podnoszących jakość życia w Gdyni, miejsce współdziałania mieszkańców, ekspertów, przedstawicieli struktur miejskich. Jak to konkretnie działa i czym różni się od innych, obliczonych na podobne rezultaty, przedsięwzięć i instytucji, organizacji, firm?
Funkcjonowanie współczesnego miasta i zarządzanie nim opiera się na dialogu – nie tylko na decyzjach podejmowanych przez polityków i urzędników, ale także na umożliwianiu mieszkańcom współdecydowania o kierunkach rozwoju miejsca, w którym żyją. Celem UrbanLabu jest tworzenie rozwiązań dla wyzwań stojących przed miastami, w duchu efektywnego zarządzania i jak najlepszego odpowiadania na potrzeby mieszkańców. To, co czyni ten mechanizm nowatorskim, to faktyczne i pełne włączenie w ten proces wszystkich zainteresowanych stron.
Każde działanie, od tych najbardziej doraźnych, skierowanych do niewielkich wspólnot czy obliczonych na zmianę w niewielkim obszarze, po te duże – obejmujące całościowe polityki miejskie, będzie podejmowane przy udziale osób zarządzających miastem i tych, na których życie mają wpływać wypracowywane rozwiązania.
Zadaniem UrbanLabu jest budowa obustronnego zaufania pomiędzy podejmującymi decyzje a tymi, których te decyzje bezpośrednio dotyczą. To tworzenie zaangażowanej „publiczności” dla wypracowywanych rozwiązań – sprzyjającej, trzymającej kciuki za wspólny projekt, liczącej na to, że stworzone rozwiązanie zadziała, gotowej je wspierać, promować, informować o nim innych.
O innowacyjnym charakterze UrbanLabu będą świadczyły jego produkty, których nie trzeba będzie odgórnie narzucać, zachęcać do wykorzystania – ich zrozumienie i budowa poparcia dla nich są wpisane w samą procedurę ich tworzenia.
URBANLAB – Jak to działa?
GRUPA STRATEGICZNA określa obszar tematyczny
Zagadnienia, którymi będzie zajmować się UrbanLab będą wybierane corocznie. O tematyce będzie decydowała GRUPA STRATEGICZNA – zespół ogólnopolskich ekspertów i ekspertek w tematyce rozwoju miast, wraz z przedstawicielami i przedstawicielkami Urzędu Miasta i władz Gdyni. Grupa będzie spotykała się kilka razy w roku. Jej praca będzie opierała się na raportach, diagnozach i dokumentach strategicznych, które już powstały, bądź będą powstawać w poszczególnych jednostkach miejskich oraz na wiedzy jej członków na temat wyzwań stojących współcześnie przed miastami, globalnych trendów i lokalnych uwarunkowań.
Wybór tematu na kolejny rok pracy UrbanLabu, to nie jedyne zadanie GRUPY STRATEGICZNEJ. Do jej obowiązków będzie także należała ewaluacja działania całego programu: odpowiedź na pytania o to, czy UrbanLab faktycznie wpływa na większe zaangażowanie mieszkańców i mieszkanek w tworzenie miejskich polityk i czy prowadzone działania istotnie sprzyjają rozwiązaniu zdiagnozowanych problemów.
ZESPÓŁ TEMATYCZNY formułuje wyzwania
O ile GRUPA STRATEGICZNA zna się wyzwaniach i jest w stanie wskazywać problemy, uwzględniając szerszą perspektywę rozwojową, o tyle dla skutecznego działania UrbanLabu potrzebny jest także specjalistyczny zespół znający lokalny kontekst, reprezentujący różne grupy lokalnych interesariuszy. Taką grupą będzie, powoływany co roku, ZESPÓŁ TEMATYCZNY.
W skład ZESPOŁU TEMATYCZNEGO wejdą zarówno przedstawicielki i przedstawiciele struktur miejskich, jak i pozostałych sektorów – biznesu oraz organizacji pozarządowych i lokalnych aktywistów.
Celem jego działania jest wskazanie najważniejszych problemów w ramach określonego przez GRUPĘ STRATEGICZNĄ obszaru tematycznego i sformułowanie konkretnych wyzwań, którymi trzeba się zająć. To nie wszystko: do wyzwań ZESPÓŁ TEMATYCZNY będzie dobierał odpowiednie ścieżki pracy nad nimi. Decyzją ZESPOŁU może zostać uruchomiony Inkubator Innowacji, mogą także powstać konkretne grupy robocze. Katalog narzędzi będzie się zmieniał, w zależności od specyfiki wyznaczonych wyzwań.
W tym roku powstanie m.in. grup robocza, której zdaniem będzie przygotowanie warunków do wdrożenia internetowej platformy dialogu, wzorowanej na otwartych rozwiązaniach technologicznych stosowanych w Europie Zachodniej.
INKUBATOR INNOWACJI wspomaga społecznych innowatorów
GRUPA STRATEGICZNA wyznacza obszar działania, ZESPÓŁ TEMATYCZNY opracowuje zagadnienia w ramach obszaru i dalej kieruje pracę UrbanLabu na różne ścieżki. Pierwszą z nich jest wspomniany już INKUBATOR INNOWACJI.
INKUBATOR służy tworzeniu rozwiązań o mniejszej skali, bardziej doraźnych, istotnych z perspektywy konkretnych grup mieszkańców i mieszkanek.
Tematykę innowacji poszukiwanych w danym roku wyznacza ZESPÓŁ TEMATYCZNY. Po jej określeniu, w UrbanLabie znajdzie się miejsce dla 20 innowatorów i innowatorek. Każdy z nich otrzyma wsparcie (w formie szkoleń, indywidualnych konsultacji i możliwości przedyskutowania swoich pomysłów z przedstawicielami struktur miejskich) w dopracowaniu prototypu wymyślonej przez siebie innowacji. Dziesięciu innowatorów otrzyma dofinansowanie – środki na sprawdzenie skuteczności swojego pomysłu oraz jego przygotowanie do dalszego wdrożenia w mieście.
GRUPY ROBOCZE pracują nad rozwiązaniami.
GRUPA ROBOCZA będzie pracowała na nieco innym poziomie niż innowatorzy w inkubatorze.
Zadaniem GRUPY ROBOCZEJ jest przygotowanie rozwiązań dla konkretnego problemu, ale o bardziej systemowym charakterze, w większej skali, kompleksowo wpływających na rozwiązywanie problemów i radzenie sobie z wyzwaniami w skali całego miasta.
W skład GRUPY, w zależności od postawionego przed nią zadania, wejdą zarówno osoby z odpowiednią wiedzą w danym temacie, jak i przedstawiciele i przedstawicielki mieszkańców Gdyni. Ich praca będzie opierała się, z jednej strony – na materiałach otrzymanych z Miasta, z drugiej – będzie bazowała na doświadczeniu i dialogu, ciągłej wymianie perspektyw, patrzeniu na problem oczami innych.
WSPÓLNIE sprawdzamy jakość rozwiązań.
Przedstawiona powyżej mechanika działania UrbanLabu zapewnia, po pierwsze – dobór odpowiednich specjalistów i specjalistek do właściwych im tematów, po drugie – dobór odpowiednich narzędzi poszukiwania rozwiązań do skali i specyfiki wyzwania. Ze względu na łączenie w poszczególnych grupach i zespołach osób decyzyjnych oraz tych, których decyzje dotyczą, UrbanLab zapewnia różne sposoby patrzenia na wyzwanie, narzędzia, efektywność wdrażania rozwiązań.
Grupy pracujące w ramach wspomnianych powyżej zespołów są ograniczone liczbowo. Same w sobie nie zapewniają więc odpowiedniej otwartości na głosy wszystkich potencjalnych interesariuszy prowadzonych w UrbanLabie działań.
Głos zewnętrzny jest ważny – im lepsze rozpoznanie społeczne, nad czym pracuje UrbanLab, tym większe zaangażowanie na późniejszych, wdrożeniowych etapach. I w drugą stronę – im szerszy kontekst społeczny, im więcej osób zabierze głos w dyskusji, tym większa szansa na stworzenie lepszych, skuteczniej trafiających w społeczne potrzeby rozwiązań.
Dlatego, poza „szukaniem dziur w całym i ich zasypywaniem”, UrbanLab ma także swoje fizyczne miejsce – przestrzeń spotkań mieszkańców i mieszkanek, urzędników, organizacji i innych. Siedziba UrbanLabu mieści się w Pomorskim Parku Naukowo-Technologicznym (budynek IV, przy al. Zwycięstwa 96/98, wejście od ul. Stryjskiej).
W przestrzeni UrbanLabu obowiązują standardy partycypacji obywatelskiej. Zespół UL nie tylko tworzy program -– zaprasza także do jego współtworzenia innych. Przestrzeń ta służy nauce w obie strony – w trakcie spotkań będziemy rozmawiać o tym, co się dzieje w poszczególnych zespołach i jak udoskonalić wypracowywane pomysły.
W przestrzeni UrbanLabu znajdzie się także SKRZYNKA POTRZEB, do której każdy będzie mógł wrzucić swoje uwagi dotyczące funkcjonowania miasta. Opinie i rekomendacje będą przekazywane grup i zespołów, i analizować w gronie osób odpowiedzialnych za funkcjonowanie UrbanLabu. Razem będą stanowiły dodatkowy argument przy wybieraniu kolejnych tematów dla UrbanLabu, dodatkowy kontekst przy wyborze najbardziej pilnych wyzwań w jego ramach oraz ocenie powstających
rozwiązań, zarówno doraźnych, jak i systemowych.